แต่การจะได้เข้าไปกราบแทบพระบาทหรือไม่นั้น ไม่สำคัญเท่าความตั้งใจของเราแน่นอน การได้มาเข้าเฝ้าพระพุทธองค์ด้วยตัวเอง ณ สังเวชนียสถานแห่งนี้ นับว่ายิ่งใหญ่แล้ว 

พวกเราไปถึงกุสินาราในช่วงเย็น และได้เข้าไปกราบนมัสการ สังเวชนียสถานแห่งที่ 2 “ปรินิพพานสถาน” สถานที่เสด็จดับขันธ์ปรินิพพานของพระพุทธองค์ ณ สาลวโนทยาน พระอาจารย์นำสวดมนต์บูชาองค์พระพุทธปรินิพพานในพุทธวิหารปรินิพพาน

คืนนี้ที่พำนักของพวกเราคือที่วัดไทยไวสาลี เราตีรถจากนาลันทาไปถึงไวสาลีในช่วงเย็น แต่เพราะเป็นหน้าหนาวเลยมืดเร็ว แถมหมอกจัดมากด้วย

หลังจากกินอาหารค่ำกันเรียบร้อย ได้สนทนาธรรมกับพระอาจารย์ฉลองและพระอาจารย์คนองครู่หนึ่ง ก็แยกย้ายกันไปพักผ่อน เพราะไฟดับตั้งแต่ก่อนเรามาถึง

รุ่งเช้าหลังจากกินข้าวเสร็จ เราก็ได้ร่วมกันทำบุญถวายยา ซึ่งคุณน้าสัมพันธ์และพี่เล็กเตรียมมาจากเมืองไทย ให้กับสถานพยาบาลที่พระอาจารย์ฉลองจัดตั้งขึ้น เพื่อรักษาชาวบ้านที่ยากจนในพื้นที่ หลังจากนั้นพวกเราก็นมัสการลาพระอาจารย์ฉลองและพระอาจารย์คนอง เพื่อเดินทางสู่กุสินารา

เราแวะไปที่บริเวณปาวาลเจดีย์ สถานที่ซึ่งพระพุทธองค์ทรงปลงอายุสังขาร แล้วเข้าไปนมัสการสารีริกธาตุพระสถูปเจดีย์ สถูปที่บรรจุพระบรมสารีริกธาตุ แล้วไปต่อที่กูฏาคารศาลา ป่ามหาวัน พระอารามที่ชาวลิจฉวีสร้างถวายพระพุทธองค์ ซึ่งพระพุทธองค์ประทับอยู่ในพรรษาที่ 5 และทรงแวะคราวเมื่อเสด็จไปกุสินาราในพรรษาสุดท้าย ปัจจุบันมีเสาหินพระเจ้าอโศกที่ยังมีหัวสิงห์ประดิษฐานอยู่ด้านบนตั้งตระหง่านอยู่อย่างสง่างาม

เสียดายที่วันนี้หมอกลงจัดมาก เลยไม่ได้ภาพสวยๆ จากไวสาลีมาฝากกันเลย

ระหว่างทางจากไวสาลีสู่กุสินารา พวกเราแวะกินข้าวกลางวันกันที่ร้านอาหารข้างทาง จริงๆ เราห่อข้าวมาจากที่วัดไทยไวสาลี แค่ขอใช้สถานที่และสั่งไจ๋(ชาร้อน) มาเสริม ทำให้มื้อนี้ได้อร่อยริมทางไปอีกแบบ

จากนั้นพวกเราไปกราบสักการะหลวงพ่อองค์ดำ ซึ่งเป็นพระพุทธรูปองค์เดียวที่สร้างจากหินดำ ทางการไม่สามารถเคลื่อนย้ายเพื่อนำมาเก็บรักษาในพิพิธภัณฑ์ได้ เนื่องด้วยองค์ท่านใหญ่มาก และทุกครั้งที่มีความพยายามโยกย้ายท่านออกไป ก็จะเกิดเหตุอาเภทเป็นประจำ

พี่เล็กได้เตรียมผ้ามาห่มถวายหลวงพ่อองค์ดำเป็นพุทธบูชาด้วย

ออกจากตโปทาราม พวกเราเข้าไปกินข้าวกลางวันที่วัดไทยสิริราชคฤห์ก่อนจะไปต่อกันที่นาลันทา

นาลันทาอยู่ห่างจากราชคฤห์ 16 กิโล เป็นบ้านเกิดของอัครสาวกซ้ายและขวา พระโมคคัลลานะและพระสารีบุตร นาลันทาเป็นที่ตั้งของมหาวิทยาลัยสงฆ์แห่งแรกของโลก ปัจจุบันเหลือแต่ซากปรักหักพัง สะท้อนความยิ่งใหญ่ในอดีต

คุณน้าสัมพันธ์ถ่ายรูปบริเวณสารีบุตรสถูป สถูปที่สร้างขึ้นเพื่อเป็นอนุสรณ์แก่พระสารีบุตรอัครสาวก

เราไปต่อกันที่ตโปทาราม บ่อน้ำศักดิ์สิทธิ์ที่บำเพ็ญบุญของชาวฮินดู ใช้อาบน้ำชำระร่างกายเพื่อความเป็นสิริมงคล โดยจะมีช่องอาบน้ำตามฐานะแห่งวรรณะของตน ในแต่ละวันจะมีชาวฮินดูมาอาบน้ำเป็นจำนวนมาก เพราะเชื่อกันว่าจะสามารถรักษาโรคภัยไข้เจ็บให้หายได้

ตโปทารามแห่งนี้ในสมัยพุทธกาลเป็นต้นบัญญัติสิกขาบทให้พระภิกษุสรงน้ำได้ 15 ต่อครั้ง

จากนั้นเราแวะไปเที่ยวที่ถ้ำซึ่งเชื่อกันว่าเป็นที่เก็บสมบัติของพระเจ้าพิมพิสาร เล่ากันว่ายังไม่เคยมีใครสามารถขุดค้นพบสมบัติ และเชื่อว่ายังมีสมบัติซ่อนอยู่ข้างในจนถึงทุกวันนี้

หลังจากสวดมนต์ เจริญสมาธิภาวนา ณ มูลคันธกุฎีกันแล้ว พวกเราจึงลงจากเขาคิฌชกูฏ และไปที่บริเวณที่เคยเป็นเรือนคุมขังพระเจ้าพิมพิสาร ที่นี่เคยเป็นส่วนหนึ่งในเขตพระราชฐานที่อชาตศัตรูราชกุมาร กำหนดให้เป็นที่กักบริเวณพระเจ้าพิมพิสารองค์ราชาผู้เป็นพระบิดา

พระอาจารย์กำลังชี้ให้ดูตรงกลางที่มาห้องสี่เหลี่ยมเล็กๆ หากเข้าไปยืนที่ซากกำแพงหินจะมองเห็นยอดเขาคิฌชกูฏได้อย่างชัดเจน

เลยจากถ้ำสุกรขาตาไต่ขึ้นบันไดมาอีกหลายขั้น ในที่สุดเราก็ขึ้นมาถึงจุดหมาย "มูลคันธกุฎี" สถานที่แห่งนี้ ชาวพุทธถือว่าเป็นสถานที่สำคัญ พากันมากราบไหว้บูชา เพื่อระลึกถึงพระพุทธองค์ที่เสด็จมาประทับ ณ ยอดเขาแห่งนี้อยู่เสมอ และได้ตรัสแสดงธรรมหลายพระสูตร ผู้มาถึงสถานที่แห่งนี้เหมือนว่าได้มาเข้าเฝ้าเสด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าถึงที่ประทับ ดวงจิตจะมีแต่ความปิติเบิกบานอย่างน่าอัศจรรย์ ซึ่งเราก็ได้ประจักษ์กับตาตัวเอง เพราะพี่หมูของเราเกิดปิติขึ้นจนน้ำตาไหลแบบไม่รู้ตัว

เลยจากถ้ำพระโมคคัลลานะขึ้นมา จะพบถ้ำสุกรขาตา อันหมายถึงเพิงผามีรูปเหมือนคางหมู ซึ่งเป็นถ้ำของพระสารีบุตร พระอัครสาวกผู้มีปัญญาเป็นเลิศ

ก่อนที่จะขึ้นไปถึงยอดเขา จะผ่านถ้ำพระโมคคัลลานะ พระอัครสาวกผู้ได้รับการยกย่องจากพระพุทธเจ้าว่ายอดเยี่ยมทางการใช้ฤทธิ์ 

จุดนี้เชื่อกันว่าเป็นจุดที่พระเทวทัตแอบไปซ่อนตัวอยู่ แล้วกลิ้งหินลงมาเพื่อทำร้ายพระพุทธเจ้า

วันต่อมา เราออกเดินทางจากพุทธคยาแต่เช้าและไปทานอาหารเช้ากันที่วัดไทยสิริราชคฤห์ ก่อนที่จะขึ้นเขาคิฌชกูฏ

เรามาถึงเขาคิฌชกูฏตอนสาย ซึ่งอากาศยังเย็นอยู่ และเริ่มเดินขึ้นสู่ยอดเขา โดยระหว่างเส้นทางพระอาจารย์บุญส่งได้ชี้ให้ดูจุดที่เล่ากันว่าพระเจ้าพิมพิสารเสด็จลงจากรถพระที่นั่งแล้วขึ้นประทับบนหลังช้าง พาขึ้นเขาเพื่อเข้าเฝ้าพระพุทธเจ้า

ออกจากมหาเจดีย์พุทธคยา พวกเราได้แวะเข้าไปที่วัดไทยพุทธคยา และได้มีโอกาสกราบนมัสการพระเดชพระคุณหลวงพ่อเจ้าคุณ พระเทพโพธิวิเทศ (หลวงพ่อทองยอด) เจ้าอาวาสวัดไทยพุทธคยา ซึ่งเสร็จจากการรับคณะผ้าป่าและนั่งอยู่ในโบสถ์พอดี หลวงพ่อพูดคุยกับพวกเราและให้พร ก่อนจะกราบนมัสการลาจึงได้ขออนุญาตถ่ายภาพของหลวงพ่อไว้ด้วย

มหาเจดีย์พุทธคยา ศูนย์รวมศรัทธาของชาวพุทธจากทั่วทุกสารทิศ

หลังจากเจริญสมาธิกันพอสมควรแก่เวลา พระอาจารย์บุญส่งจึงนำพวกเราเวียนปทักษิณเป็นพุทธบูชา

เสียงสวดมนต์ที่ต่างสำเนียง ต่างภาษา จากบรรดาพระสงฆ์ ผู้ทรงศีล และพุทธศาสนิกชนจากทั่วโลก ดังกึงก้องไปทั่วบริเวณมหาเจดีย์พุทธคยา และมีหลากหลายลีลาการสักการะที่แตกต่างกันไป ตามความเชื่อ แต่ล้วนมีวัตถุประสงค์เดียวกัน คือการบูชาแด่พระพุทธองค์

เสร็จพิธีจากภายในมหาเจดีย์แล้ว พระอาจารย์จึงนำไหว้พระ สวดมนต์ ณ ใต้ต้นพระศรีมหาโพธิ์ และเจริญสมาธิภาวนากัน แต่พุทธคยาในยามนี้มากมายไปด้วยชาวพุทธจากทั่วโลก การเจริญสมาธิจึงเป็นไปอย่างเบียดเสียดกันพอสมควร แต่อย่างน้อยก็น่าดีใจนะ ที่ได้เห็นพลังศรัทธาจากพุทธศาสนิกชนมากมาย

จากแม่น้ำเนรัญชรา พระอาจารย์นำพวกเราสู่มหาเจดีย์พุทธคยา และเข้าไปนมัสการพระพุทธเมตตาภายในพระมหาเจดีย์เป็นอันดับแรก ซึ่งพี่เล็กได้เตรียมผ้ามาห่มถวายพระพุทธเมตตาด้วย  

ขอบคุณพี่เล็กมากค่ะ และยินดีมากที่ได้เป็นผู้นำคณะนี้สู่แดนพระพุทธองค์

ขอโทษด้วยที่เอารูปมาลงให้ดูกันช้าไปหน่อย แต่ผู้ร่วมเดินทางทุกคนคงได้รับรูปที่ส่งให้ทางไปรษณีย์แล้ว คราวนี้ได้เวลาเอารูปมาลงเว็ปให้ผู้ที่ติดตามอยู่ได้ชมกันบ้าง (มาช้ายังดีกว่าไม่มานะ) มาเริ่มกันเลยดีกว่า

เราออกเดินทางจากสุวรรณภูมิ โดยสายการบิน Druk Air สู่เมืองคยา ในเช้าวันที่ 25 ธันวาคม ตามเวลาปกติเราควรจะได้สัมผัสพื้นแผ่นดินอินเดียราวๆ 10 โมงเช้า แต่ไม่รู้ว่าติดปัญหาอะไร เครื่องบินวนอยู่เหนือสนามบินคยาเป็นชั่วโมงกว่าจะลงจอด พอผ่านขั้นตอนต่างๆ ของสนามบินเรียบร้อย ออกมาก็พบพระอาจารย์บุญส่ง พระวิทยากรที่จะนำคณะพวกเราในครั้งนี้มารอรับอยู่แล้ว

เราเข้าไปพักผ่อนและทานอาหารกลางวันกันที่วัดไทยมคธ สถานที่พักพิงในคืนแรกของดินแดนพุทธภูมิ และหลังจากเติมพลังเรียบร้อย พระอาจารย์บุญส่งก็นำพวกเราออกแสวงบุญ ณ ริมฝั่งแม่น้ำเนรัญชราเป็นสถานที่แรก

เรียน  น้าสัมพันธ์, พี่หมู+พี่จั่น(คู่สร้างคู่สม) และน้องลูกปลา(หัวหน้าไกด็)

บอกได้เลยว่าประทับใจสุด ๆ กับทริปเล็กๆนี้มาก – เพื่อนร่วมคณะน่ารัก ไกด์ดี และอาหารรสชี-พระทำ ก็อร่อยซึ้งใจ

หลวงพี่บุญส่งที่นำคณะแสวงบุญมีปัญญามาก มุขเยอะดี   ขอให้คำพูดหลวงพี่คมสันต์เป็นจริงที่เราต้องเป็นสังเวชนียสถานอย่างน้อย 3 ครั้ง ...สาธุ สาธุ สาธุ อนุโมทามิ

เล็กนำรูปพระพุทธเจ้าปางปรินิพพานไปเข้ากรอบบูชาแล้ว  พระองค์งดงามมาก  ว่างๆ จะขออนุญาติคุณแม่ถ่ายรูปห้องพระมาให้ดู

มีเรื่องแปลกๆเล่าสู่กันฟัง ... คุณป้าเพื่อนคุณแม่ที่เล็กขอรูปพระพุทธเจ้ามาฝากท่านที่ร่วมทำบุญค่าผ้าห่มพระ ค่ายา ฯลฯ ท่านถือศีล ปฏิบัติธรรมและทานเจตลอดชีวิติท่านเล่าให้ฟังว่าเมื่อได้รูปพระพุทธเจ้าปางปรินิพพานที่เล็กนำไปฝากก็รีบนำไปใส่กรอบไว้ในห้องพระ  และขณะสวดมนต์ภาวนา ได้ยินเสียงผู้ชายพูดว่า “อนุโมทนา” กับบุญที่ทำด้วย  ฟังแล้วรู้สึกปีติไปกับท่านด้วย

ลูกปลาคราวหน้ามีโอกาส พี่จะไปไหว้พระศรีอาริย์กับลูกปลาที่เลห์-ลาดัค

รอหน่อยนะคะ เดี๋ยวจะรีบนำรูปและเรื่องราวสนุกๆ(มาก) ของพวกเรามาลงให้ดูกันค่ะ

ประทับใจมากๆ ในความลำบากของถนนหลทาง  แต่อิ่มบุญ อิ่มใจ อิ่มท้องด้วย(ยืนยัน นน.ขึ้น 2 กก.) มีเวลาจะเล่า สิ่งที่ได้เห็น ได้ยิน ได้ฟัง โดยเฉพาะเรื่อง เล่าจากพระอาจารย์มหาบุญส่ง วิทยากรที่ยอดเยี่ยมประจำ ทริบเรา

สนุกมาก อยากไปอีก