:-)

เมื่อยามต้องแสงแดด สีช่างแสบตาเหลือเกิน

เช่นเดียวกับนิกายกาจูร์ปะและสาเกียปะ จุดเริ่มของทั้ง 2 นิกายมาจากอตีศะทีปังกร และศิษย์ของท่านชื่อ ตมเติมปะ ท่านอตีศะได้เน้นมากในเรื่องคำสอนดั้งเดิมของพุทธศาสนาและเน้นในการปฏิบัติพระธรรมวินัยที่เคร่งครัดโดยไม่เน้นในคำสอนตันตระ ศิษย์ของท่านอตีศะได้ก่อตั้งนิกายกาดัมปะขึ้น คำว่า กาดัม แปลว่าคำสอนของพระพุทธเจ้า เมื่อเวลาผ่านไปกาดัมปะได้สูญเอกลักษณ์ของตนเองไปบ้างด้วยแรงดึงดูดใจจากตันตระ ในศตวรรษที่14 พระอาจารย์ซงคาปาได้ศึกษาคำสอนของท่านอตีศะและได้ปฏิวัตินิกายกาดัมปะขึ้นมาใหม่ให้คงเอกลักษณ์เดิมและได้เปลี่ยนชื่อใหม่เป็นนิกายเกลุกปะ คำว่าเกลุก แปลว่าความดีงาม คำสอนของเกลุกปะ เน้นที่การศึกษาจากต่ำขึ้นไปสูงเน้นธรรมวินัย เน้นด้านตรรกะและพุทธปรัชญา

นิกายนี้ได้มาจากชื่อของวัดสาเกีย คำว่า สาเกีย แปลว่าดินสีเทา อยู่ในแคว้นซัง ทางตอนใต้ของ แม่น้ำยาลุงซังโป

วัดสาเกียมีเอกลักษณ์คือทาสีเป็น 3 แถบ คือแถบสีแดง สีขาว และสีดำ สีทั้ง 3 เป็นสีแห่งพระโพธิสัตว์ 3 องค์ คือ

• สีแดง เป็นสีแห่งพระมัญชุศรีโพธิสัตว์ ผู้ทรงเป็นองค์แทนปัญญาของพระพุทธเจ้า
• สีขาว เป็นสีแห่งพระอวโลกิเตศวรโพธิสัตว์ ผู้ทรงเป็นองค์แทนกรุณาของพระพุทธเจ้า
• สีดำ เป็นสีแห่งพระวัชรปาณีโพธิสัตว์ ผู้ทรงเป็นองค์แทนพลังของพระพุทธเจ้า

นิกายสาเกียปะได้ตั้งขึ้นในศตวรรษที่ 11 ผู้ก่อตั้งนิกายคือผู้สืบเชื้อสายขุนนางเก่าตระกูลเกิน โกนชก เกียลโป ท่านได้รับคำสอนกาลจักรตันตระจากบิดาซึ่งรับคำสอนมากจากวิรูปะ โยคีชาวอินเดีย ท่านเกิน โกนชก เกียลโปได้เดินทางไปเรียนตันตระจากอาจารย์อีกท่านคือโยมิโลซาวา เป็นบัญญัติของท่านเกิน โกนชก เกียลโป ว่าการสืบทอดในนิกายนี้จะสืบทอดเฉพาะคนในตระกูลเกินเท่านั้น ตำแหน่งของเจ้านิกายสาเกียปะเป็นตำแหน่งที่มีอำนาจทั้งในทางการเมืองและการศาสนาความสำคัญในเชิงประวัติศาสตร์ได้บันทึกไว้ว่าผู้สืบสายนิกายสาเกียปะ ท่านที่4คือกุงกา เกียลเซ็น หรือ สาเกียบันฑิต และหลานของท่านที่ชื่อว่า พักปะ โลดุป เกียลเซนทั้ง 2 ท่านเป็นผู้มีชื่อเสียงในการเมืองของทิเบตมาก ท่านได้รับการเชิญจากโดยข่านชาวมงโกลให้ไปแผ่แผ่พุทธตันตระในประเทศจีน เป็นที่เลื่อมใสแก่ข่านมงโกลอย่างมาก กุบไลข่านได้แต่งตั้งให้พักปะ โลดุป เกียลเซนให้ปกครองทิเบต และนี่เป็นจุดเริ่มต้นของการที่พระสงฆ์นั้นปกครองทั้งอาณาจักรและศาสนจักร

นิกายกาจูร์ปะเป็นนิกายสำคัญนิกายหนึ่งในต้นศตวรรษที่ 11 "กาจูร์ปะ" แปลว่า การถ่ายทอดคำสอนด้วยการบอกกล่าวจากอาจารย์สู่ศิษย์ ผู้ก่อตั้งคือท่านมาร์ปะ ผู้สืบสายคำสอนมาจากนาโรปะ นักปราชญ์ผู้ยิ่งใหญ่แห่งมหาวิหารนาลันทา ผู้รับสืบทอดคำสอนมาจากติโลปะ ผู้ถือว่ารู้แจ้งเองไม่ปรากฏว่าท่านได้รับคำสอนจากพระอาจารย์ท่านใด แต่ได้มีบันทึกบอกกล่าวไว้ว่าท่านได้รับคำสอนโดยตรงจากพระพุทธวัชรธร มาร์ปะเป็นลามะปราชญ์ผู้แปลพระธรรมที่มีชื่อเสียงมากท่านหนึ่งของทิเบต ท่านได้ถ่ายทอดคำสอนต่อให้มิลาเรปะ โยคีผู้บรรลุความรู้แจ้งในชีวิตนี้ นิกายกาจูร์ปะได้ชื่อว่านิกายขาวก็สืบเนื่องจากการครองผ้าของมิลาเรปะซึ่งท่านจะครองผ้าบางๆสีขาวหรืออาจจะมาจากสัญลักษณ์ของวัดในกาจูร์ปะซึ่งจะทาสีขาวทั้งหมด มาร์ปะและมิลาเรปะถือว่ามีความสำคัญมากในพุทธตันตระของทิเบต ท่านได้ประพันธ์คำสอนไว้มากมาย มิลาเรปะมีศิษย์ทั้งหมด 21 ท่าน ท่านที่มีชื่อเสียงที่สุดคือ กัมโปปะ คำสอนสำคัญของนิกายนี้ ตันตระโยคะทั้ง 6 และการปฏิบัติ มหามุทรา

ดูดอกไม้ไปคุยเรื่องมหายานกันไป

นิกายญิงมาปะ (Nyingmapa)

ญิงมาปะเป็นนิกายแรกที่เผยแผ่มาจากอินเดีย โดยถือว่ากำเนิดจากท่านคุรุปัทมสมภวะ ได้มีพัฒนาการครั้งใหญ่ๆ 3 ครั้ง คือ การเริ่มต้น ซึ่งก็ถือว่าเป็นการเริ่ม ต้นพุทธศาสนาของทิเบตด้วย และเป็นนิกายเดียวที่มีอยู่ในช่วงนั้น คือศตวรรษที่ 8-11 คำว่า "ญิงมาปะ" ซึ่งแปลว่าโบราณสัญลักษณ์ของนิกายคือใส่หมวกสีแดงชาวทิเบตเลื่อมใสศรัทธา ท่านคุรุปัทมภพมากเชื่อว่าท่านเป็นผู้ทรงพลานุภาพอย่างมากในการให้ความช่วยเหลือขจัดอุปสรร ต่างๆได้จนหมดสิ้น ณยิงมาปะได้เน้นในด้านพุทธตันตระคำว่าตันตระนั้นแปลว่าเชือกหรือเส้นด้ายใหญ่ๆ หรือความต่อเนื่อง ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของการถ่ายทอดคำสอนจากอาจารย์ไปสู่ศิษย์ โดยไม่มีการขาดตอนโดยผ่านพิธีมนตราภิเษก และเป็นการถ่ายทอดคำสอนปากเปล่าจากอาจารย์สู่ศิษย์

องค์คุรุปัทมสัมภวะได้ให้เหตุผลไว้ 3 ได้แก่

1. เพื่อไม่ให้คำสอนผิดเพี้ยนไปเมื่อเวลาผ่านไปนานๆ
2. เพื่อให้พลังแห่งคำสอนนั้นอยู่ครบถ้วนบริบูรณ์ และ
3. เพื่อเป็นการให้พรแก่คนรุ่นหลังที่ได้สัมผัสกับคำสอนดั้งเดิม

คำสอนญิงมาปะเน้นในเรื่องความไม่เป็นแก่นสารของจักรวาลและเน้นถึงความเป็นไปได้ในการตรัสรู้ในเวลาอันสั้น แบ่งพุทธศาสนาออกเป็น 9 ยานคือ

1. สาวกยาน ปัจเจกพุทธยาน และ โพธิสัตว์ยาน คือสามยานขั้นต้น
2. กริยาตันตระ จริยะตันตระ และโยคะตันตระ เป็นสามยานในชั้นกลางหรือจัดเป็นตันตระต่ำ และ
3. มหาโยคะตันตระ อนุตรโยคะตันตระและอธิโยคะตันตระ สามยานสุดท้าย หรือจัดเป็นตันตระสูง อนุตรโยคะตันตระจัดเป็นตันตระสูงสุดของตันตระ

วัดรุมเต็กถือได้ว่าเป็นที่สำคัญที่สุดของนิกายหมวกดำ นำโดยท่านกัมมาปะ ในยุคปัจจุบันทีเดียว

พุทธวัชรยานแบ่งเป็นหลากหลายนิกาย แต่ละนิกายล้วนมีสังฆราช หรือผู้ปกครองสุงสุดของคณะสงฆ์ในแต่ละนิกายนั้น ๆ แต่ทุกนิกายล้วนแต่ยึดสมเด็จองค์ดาไลลามะ (ทะไลลามะ) เป็นประมุขทางจิตวิญญาณ

1. นิกายยุงตรุงเพิน หรือสาขาย่อยของวัชรยานที่มีต้นกำเนิดมาจากทิเบต (ไม่ได้เผยแผ่มาจากอินเดีย) เป็นพุทธโบราณที่สืบทอดมานับหมื่นปี แบ่งเป็น 9 ยาน และมี 3 มรรควิถีแห่งพระสูตร ตันตระ และซกเช็น พระสังฆราชของนิกายนี้คือสมเด็จแมนรี ทริซิน ริมโปเช (His Holiness Menri Trizin Rinpoche) ปัจจุบันทรงประทับอยู่ที่วัดแมนรี ประเทศอินเดีย ซึ่งเป็นศูนย์กลางการเรียนรู้ที่สำคัญของนิกายนี้โดยมีการศึกษาในระดับปริญญาเกเช เทียบเท่าปริญญาเอก

2. นิกายพุทธจากอินเดีย 4 นิกาย

• Main Temple ด้านในมีห้องบูชาตกแต่งได้อย่างประณีต อีกทั้งยังมีธงผ้าไหม ผ้าทังก้า ภาพวาดทางศาสนา ต้นฉบับเกี่ยวกับคำสั่งสอนของศาสนา (Kangyur) ที่แปลจากภาษาสันสกฤตมาเป็นภาษาทิเบตและคำอธิบายเกี่ยวกับศีล (Tengyur) ทั้งหมด 255 เล่ม รวมถึงพระพุทธรูปสูง 10 ฟุต ที่ขนาบข้างด้วยพระสารีบุตรและพระโมคัลลา บัลลังก์ศักดิ์สิทธิ์ของ เกลวา การ์มาปา สำหรับผู้สำเร็จราชการแผ่นดินหรือพระลามะผู้มีบุญได้นั่ง
  
• The Golden Stupa สถูปทอง มีความสำคัญมากเพราะเป็นที่ประดิษฐานพระธาตุล้ำค่าและสิ่งศักดิ์สิทธิ์จากร่างของพระสังฆราช เกลวา การ์มาปา ที่ 16 ปกติใช้ประกอบพิธีบูชาผู้สืบเชื้อสายมาจากพระสังฆราชซึ่งเริ่มใช้ครั้งแรกวันที่ 7 พฤศจิกายน ค.ศ. 1982 แต่ห้ามถ่ายรูปนะคะ
  
• Benefits of  Veneration แท่งหินสลักคำสอนของพระพุทธเจ้าอยู่กลางลานวัด
  The Stupa Walkway (Kora) เป็นเส้นทางแสวงบุญอยู่ด้านหลังกำแพงวัด มีสถูปสูง 35 ฟุต สร้างในสมัยโบราณ เพื่อขจัดอุปสรรคในการกลับมาเกิดใหม่ของพระสังฆราชการ์มาปาที่ 16 ภายในมีต้นฉบับที่เขียนด้วยลายมือในสมัยโบราณและรูปสลักด้านหน้าของเทวดา Raksha Todtreng ระหว่างทางจะมีธง 5 สี แขวนเรียงราย เพื่อสวดอ้อนวอนให้เกิดสันติภาพในโลก ความโชคดี ความเจริญและอุทิศส่วนกุศลให้ผู้เสียชีวิต
  
• สัญลักษณ์กงจักรและกวางทอง บนหลังคาวัดทุกแห่งจะมี สัญลักษณ์กงจักรและกวางทอง 2 ตัวอยู่ด้านบนเสมอ  ตามตำนานเล่าว่า หลังจากที่พระพุทธเจ้าตรัสรู้ ขณะที่พระองค์นั่งสมาธิ พระพรหมและพระอินทร์ได้เสด็จลงมาหาเพื่อให้พระองค์สอนธรรมะ พระองค์จึงบอกว่าจะหมุนวงล้อแห่งธรรมนี้ 3 ครั้ง ทว่าในขณะนั้นได้มีกวาง สองตัวมาปรากฎตัวใกล้ๆและจ้องมองมาที่วงล้อนี้ เพื่อเป็นอนุสรณ์แห่งการหมุนกงล้อธรรมในครั้งแรก จึงได้สร้างวงล้อแห่งธรรมและกวาง 1 คู่ บนหลังคาวัด ให้กงล้อเป็นคำสอนของพระพุทธเจ้าและกวางเป็นพระพรหมและพระอินทร์ซึ่งเป็นผู้เรียนรู้

ภาพนี้น้องหมานอนหลับกันแบบสบาย

วัดรุมเต็กหรือเรียกอีกชื่อหนึ่งว่าศูนย์กลางธรรมจักร (Dharmachakra Center) เป็นวัดพุทธทิเบตที่อยู่ห่างจากกังต็อก 24 กิโล

ในศตวรรษที่ 16 วัดนี้สร้างโดยผู้นำทางศาสนาคือ การมาปา วังชุก โดรจีองค์ที่ 9 (Karmapa Wangchuk Dorje)  เดิมเคยเป็นวัดหลักของนิกายกากยู (Kagyu) ในปี 1959 การมาปาที่ 16 (16^th (Karmapa) หนีจากทิเบตมาถึงสิกขิม สมัยนั้นวัดนี้ปรักหักพังมากท่านไม่ยอมไปสร้างวัดใหม่ กลับบูรณะวัดรุมเต็กเพราะท่านเห็นว่าสถานที่ตั้งมีสภาพแวดล้อมที่เป็นมงคล (ฮวงจุ้ยดี) เช่น ด้านหน้ามีลำธารไหลผ่าน ด้านหลังมีภูเขา มีแนวเทือกเขาหิมะด้านหน้าและสายน้ำด้านล่าง ด้วยความอุปถัมภ์ของราชวงศ์สิกขิมและรัฐบาลอินเดียทำให้วัดนี้กลายเป็นที่ลี้ภัยของการมาปาที่ 16 ใช้เวลา 4 ปีในการบูรณะวัดจนเสร็จสมบูรณ์ มีการขนสิ่งศักดิ์สิทธิ์และพระธาตุพระพุทธเจ้ามาจากวัด Tsurphu ในทิเบตมาประดิษฐานที่นี่ ในวันปีใหม่ของทิเบตในปี 1966 มีการสถาปนาวัดนี้ให้เป็นศูนย์กลางธรรมจักร ซึ่งเป็นสถานที่ศึกษาและปฏิบัติธรรม เป็นวัดที่ใหญ่ที่สุดของสิกขิม

แต่ในที่สุดเราก็ฝ่าฟันความน่ารักของดอกไม้รายทางจนมาถึงตัววัดจริงๆได้สักที ที่นี่ห้ามถ่ายภาพด้านในโดยเด็ดขาดค่ะ

กว่าจะออกรถมาถึงวัดรุมเต็กใหม่ได้ เล่นเอาเหนื่อย แต่ผลปรากฎว่าพอมาถึงวัดรุมเต็กใหม่ โอ้วววว...... ดอกไม้รายทางก็ผลุบขึ้นมายังกะ ยังกะอะไรดี คนขาบลอตเตอรี่ในวันหวยออก หรือ ร้านขายข้าวหลามที่หนองมน

มันไม่เกี่ยวกันแต่อยากจะบอกว่าเจอดอกไม้น่ารัก งุงิ (เลียนแบบภาษาวัยรุ่น) เต็มไปหมดอีกแล้ว ทางเดินขึ้นวัดรุมเต็กใหม่แอบไกลนิดนึง แต่ไม่เป็นไรเอาเลย ถ่ายกันตามสบาย

ดอกไม้ที่นี่ไม่อู้ฟู่หรูหราแต่จะพูดยังไงดี มันจุ๊กจิ๊กน่ารัก ดูมีรายละเอียด ถ้าเอาแบบวัยรุ่นดอกไม้ที่นี่มันช่างคิกขุน่าร้ากกกกซะเหลือเกิน